Iedere keer weer ben ik verbaasd hoeveel kennis er aanwezig is bij pedagogisch medewerkers en gastouders over de opvoeding en ontwikkeling van het kind. En iedere keer ben ik weer verbaasd hoe weinig deze deskundigheid wordt ingezet. Hieronder vijf stappen om jouw opvoedadvies te upgraden!
Stap 1: Neem ANNA mee.
Wie moet ik meenemen? Ja, neem ANNA mee in een adviesgesprek. Ik bedoel ANNA. Altijd Navragen Nooit Aannemen. Neem niet zomaar aan dat je begrijpt wat iemand bedoelt. Met name vrouwen (ja…ik ben er zelf één) denken soms te kunnen denken voor een ander. Correctie dames: dat kunnen wij nog steeds niet. Vraag dus altijd bij twijfel even na of het klopt wat jij denkt. Zo zit je op één lijn met ouders en kun je een passend advies geven.
Vrouwen denken vaak te kunnen denken voor een ander. Correctie dames: dat kunnen wij nog steeds niet.
Stap 2: Zet ouders in hun kracht.
Straal vertrouwen uit in de mogelijkheden van ouders (en ja…ook al denk jij er anders over…).
Deze positief ondersteunende houding stelt ouders op hun gemak. Vergeet niet dat zij er misschien al weken mee lopen om jou advies te vragen. Je hebt lef nodig om opvoedadvies te vragen. Geef ouders dus altijd een compliment over het feit dat ze naar jou toekomen. Je denkt graag met ze mee!
Stap 3: Stel een ‘wondervraag’.
Stel een wondervraag als : “Stel, jij wordt morgenochtend wakker en jouw probleem is opgelost, wat is er dan gebeurd?” Dit is een voorbeeld van een oplossingsgerichte techniek. Tijdens mijn werkzaamheden voor de Opvoedwinkel heb ik weleens zitten zwoegen om samen met ouders tot een goed advies te komen. Na twee gesprekken kwam ik erachter dat voor ouders het eetprobleem van hun kind opgelost zou zijn als het kind alleen aan tafel bleef zitten. Een gezellig moment was voldoende voor ouders. Het was handig geweest om de wondervraag eerder in het proces te stellen, dat had ons een hoop extra werk gescheeld.
Stap 4: Houd de sociale kaart up-to-date.
Zodra opvoedingsvragen niet soepel oplosbaar zijn en vragen worden een probleem, dan moet er worden doorverwezen. We spreken dan van opvoedingsspanning. Belangrijk is dan om te kijken welke hulp er in de omgeving beschikbaar is. Binnen kinderopvangorganisaties is vaak een sociale kaart aanwezig. Een sociale kaart geeft een overzicht van hulpverleningsmogelijkheden in een bepaalde regio. De grootste uitdaging voor kinderopvangorganisaties is om deze sociale kaart up-to-date te houden. Check de gegevens dus altijd voordat je deze aan ouders geeft.
Iedere ouder is anders en ieder kind is anders. Er is niet één goede manier van opvoeden.
Stap 5: Laat stiltes vallen in het gesprek.
Jij weet vast wel uit jouw opleiding dat het belangrijk is om open vragen te stellen i.p.v. gesloten vragen. Open vragen zorgen ervoor dat je zoveel mogelijk informatie krijgt om samen een zo passend mogelijk advies te formuleren. Samen staat vetgedrukt, omdat het altijd moet passen bij de ouder. Iedere ouder is anders en ieder kind is anders. Er is niet één goede manier van opvoeden. Maak niet alleen gebruik van open vragen, maar laat ook stiltes vallen. Stiltes laten vallen in een gesprek vallen lang niet altijd op, maar hebben wel een grote invloed. Het geeft rust in een gesprek. Het is een signaal dat je open staat voor de ander en het effect is dat de ander zich meer op zijn of haar gemak voelt. Een stilte tijdens een gesprek zegt soms meer dan 1000 woorden!