Noot van auteur: dit is mijn persoonlijke visie hoe ik kijk naar zindelijkheidstraining.
Er zijn vele methoden om zindelijkheidstraining te starten. Ik ga uit van kijken naar het kind zonder teveel druk op te leggen van buitenaf. Doe wat goed voelt voor jou en wat bij jouw kind past. Er is niet één goede manier van opvoeden. Blijf de signalen van je kind observeren: wat geeft hij of zij aan? Wat heeft hij of zij nodig?
Wil je liever luisteren? Ook dat kan! Voor mijn podcast Podje Opvoeden staat er een podcast online aflevering #8 🎙 ‘Zindelijkheidstraining bij kinderen: inzichten, tips en vertrouwen blijven houden’
In mijn vorige blog ‘ Zindelijkheidstraining bij het opvoeden van kinderen: een proces van vertrouwen hebben & vallen en opstaan (Deel 1)’ beschreef ik 3 voorwaarden die belangrijk zijn dat deze aanwezig zijn voordat het zindelijkheidsproces start
Voorbereiden van de omgeving
Ik ben fan van de omgeving alvast voorbereiden voor kinderen als je merkt dat een kind signalen afgeeft klaar te zijn om het proces te starten. Wat kan je dan doen als opvoeder om de omgeving voor te bereiden? Hieronder een aantal tips:
#1 Een kind meer staand verschonen i.p.v. op de commode. Heel logisch, omdat het proces van plassen en poepen ook vanuit de staande naar de zittende positie gebeurt.
#2 Een andere handige tip vind ik om te verschonen op de plek waar het gebeurt, bij de wc. Je kan het potje klaarzetten of een brilverkleiner gebruiken. Ik gebruik het liefste een potje. Het gaat erom dat het makkelijk toegankelijk is voor een kind en dat het zonder hulp van een volwassene kan zitten wanneer de aandrang daar is.
#3 Je kan denken aan iets waar een kind zich aan vast kan houden (steun aan de muur) als het zijn broek/maillot naar beneden doet. Een krukje waar je vervolgens ook al wat schone kleren hebt liggen kan een mooie voorbereide omgeving zijn.
#4 Meer taal gebruiken tijdens het verschonen dat duidt op het proces van zindelijk worden. ‘Je luier is nat of je luier zit vol met plas’
#5 Luierbroekjes neerleggen die een kind zelf kan aandoen (een maatje groter zodat het aan en uitrekken wat soepeler verloopt)
#6 Mandje met boekjes over zindelijkheid neerzetten en lezen met een kind
Zindelijk worden is een prestatie op zich en ieder kind heeft hierin zijn eigen pad te volgen. Dat moeten we respecteren. Als het een kind lukt om zindelijk te worden, dan is het eigenlijk de eerste prestatie die kinderen doen in hun leven waar ze trots op mogen zijn. Wij volwassenen vinden het vak enorm knap als een kind op een potje plast. Het belonen van gedrag en het conditioneren op deze wijze werkt. Het heeft snel effect.
Als het dan een keer niet lukt om op het potje te plassen? Dan baalt het kind dat het een volwassene niet ‘blij’ heeft kunnen maken. Sommige kinderen zijn hier erg gevoelig voor en willen steeds weer die beloning. Ik zeg niet je geen beloning mag geven: ik nodig je uit om hierover na te denken. Wat is jouw visie hierop? De beloning voor kinderen ligt ook in de trots dat ze onafhankelijk worden.
De druk voor ouders kan er zijn om een kind zindelijk te krijgen voordat het naar de basisschool gaat. Bij sommige kinderen zie je dat als de druk te hoog wordt, het proces niet versneld wordt en zelfs onbedoeld vertraging oplevert. Of dat een kind op een later moment weer vaker plast of poept in de broek. Het is fijn voor kinderen om dit proces vanuit een interne motivatie te voltooien en trots te zijn, dan het alleen maar te doen voor die volwassene. Als een kind poept en plast, leg de nadruk om wat er is gebeurt ipv jouw waardeoordeel te laten merken. ‘Je hebt een natte broek.’
Het is belangrijk dat wij het proces van vertrouwen in tact houden voor een kind. Het is één groot proces van geduld hebben en je blijven focussen op de successen die plaatsvinden. En mocht de druk en stress te hoog zijn opgelopen en er een terugval zijn? Of levert het proces teveel strijd op? Laat het zindelijk worden dan even los om vervolgens weer een aantal dagen later opnieuw te beginnen.
Probeer uit de strijd te blijven. Het is een reflex en dit gevoelige gebied moet zoveel mogelijk vrij blijven van machtsstrijd. Het hele proces is oefenen, oefenen en oefenen. Het proces ontvouwt zich ook vanzelf. Daar mogen we vertrouwen in blijven houden. Accepteer ‘nee’ als een kind niet op een potje wil zitten. Wij mogen kinderen vertrouwen dat er een dag komt dat ze vanzelf naar de wc gaan.
Leuk artikel? Deel het!
